آشنایی با نقش کمک فنر ماشین

بخش فنی یک خودرو از سیستم‌های مختلفی مانند سیستم تعلیق، سیستم برق، سیستم ترمز، موتور و برخی سیستم‌های دیگر تشکیل شده است. اما این سیستم‌ها هریک قطعات ریز و درشتی دارند که در کنار یکدیگر وظایف یک سیستم را تکمیل می‌کنند. این قطعات هریک وظایف و اهمیت خود را در سیستم‌های مختلف برعهده دارند. گاهی بعضی از آنها از چنان اهمیت و نقش حیاتی‌ای برخوردارند که می‌توان آن‌ها را به‌خودی‌خود مانند یک سیستم مورد بررسی قرار داد. این قطعات در صورت سلامت، صحت عملکرد کل سیستم‌های فنی خودرو را به‌همراه دارند و در صورت هرگونه نقصی می‌توانند کارایی تمام آن سیستم‌ها را تحت تأثیر قرار دهند. یکی از این قطعات کمک فنر ماشین است که می‌تواند رانندگی با یک خودرو را به تجربه‌ای لذت‌بخش یا خاطره‌ای تلخ تبدیل کند. با هم این قطعه‌ خاص و مهم را بیشتر بررسی می‌کنیم.

کمک‌فنر ماشین چیست؟

فنرها و کمک‌فنرها که اجزایی جدا نشدنی هستند، از اعضای مستقل سیستم تعلیق به‌شمار می‌روند. وظیفه و کارایی کمک فنر و فنر خودرو در تلفیق با یکدیگر تکمیل شده و به‌تنهایی هیچ کارایی خاصی ندارند. این دو در کنار هم، ارتعاشات ناشی از حرکت خودرو در مسیرهای ناهموار را جذب می‌کنند و مانع از انتقال آن‌ها به کابین می‌شوند.

کمک فنر در نزدیکی هر چرخ نصب می‌شود. طول این وسیله‌ مکانیکی که در واقع وظیفه‌ میرا کردن نوسانات فنر خودرو را برعهده دارد بر اثر تحریکات و حرکات فنر کوتاه و بلند می‌شود. این کار منجر به تبدیل انرژی حرکتی ناشی از رها شدن انرژی پتانسیل فنر به انرژی گرمایی و تخلیه‌ آن می‌شود. اگر انرژی فنرها تخلیه نشود خودرو با شدت زیاد دچار نوسان‌های رفت و برگشتی خواهد شد. یک سر کمک‌فنر به شاسی و سر دیگر آن به طبق یا اکسل اتومبیل متصل است. این قطعه به‌صورت موازی با فنر در سیستم تعلیق قرار می‌گیرد و هنگام انقباض فنر با آن جمع شده اما هنگام برگشت در برابر نیروی فنر مقاومت کرده و با کندی باز می‌شود.کارکرد کمک‌فنر ماشین و وظایف آن

کمک‌فنر زمانی که در شرایط مناسب قرار داشته و درست جاسازی شده باشد می‌تواند در طول دو سیکل رفت و آمد فنر را کنترل و نوسانات و ارتعاشات خودرو را تعدیل کند. همزمان وزن وارد شده بر چرخ‌ها را متوازن و چسبندگی آن‌ها را به جاده در وضعیت ایده‌آلشان حفظ کند. در صورت عدم وجود این قطعه، نوسان ناشی از فشرده شدن فنر از بین نمی‌رود و به بدنه و سایر قطعات منقل می‌شود. این انتقال خودرو را از جا بلند و با شتاب به بالا پرتاب می‌کند. در نتیجه چرخ‌ها از سطح جاده بلند می‌شوند و خودرو تعادل خود را از دست می‌دهد. با این اتفاق کابین دچار ارتعاشات آزاردهنده و ناخوشایند می‌شود و گاهی برهم خوردن تعادل خودرو در حدی است که می‌تواند خطراتی را به‌دلیل خارج شدن کنترل آن از دست راننده به‌دنبال داشته باشد.

همچنین وارد آمدن نیروی فنر بر قطعات دیگر خودرو نظیر موتور و بخش‌های مختلف سیستم تعلیق می‌تواند به آن‌ها آسیب‌هایی جدی وارد کند. بنابراین کمک‌فنر علاوه بر تأمین آسایش سرنشینان، خطرات تصادفات احتمالی را کاهش می‌دهد و از استهلاک و خرابی قطعات دیگر خودرو نیز جلوگیری می‌کند. بر این اساس وظایف کمک فنر را به این صورت می‌توان لیست کرد؛

جلوگیری از جهش چرخ خودرو در ناهمواری‌ها

ممانعت از انحراف و کج شدن خودرو در پیچ‌های تند

جلوگیری از کله زدن خودرو و تکان شدید رو به جلوی آن هنگام ترمز‌های ناگهانی

پیشگیری از پایین آمدن عقب خودرو در هنگام شتابگیری

به‌طور کلی کمک‌فنر هنگام باز و جمع شدن فنر از حرکت سریع آن پیشگیری می‌کند و به این ترتیب مانع حرکات ارتجاعی خودرو می‌شود.

آشنایی با اجزای کمک فنر

کمک فنر در ظاهر استوانه‌ای عموما فلزی است که از قطعات مختلفی تشکیل شده است. این قطعه که در واقع پمپی سیال است دارای اجزایی درونی و بیرونی است. برای درک کامل و بهتر نحوه‌ عملکرد این قطعه بهتر است که اجزای آن را کامل بشناسیم. این اجزا عبارتند از:

ضربه گیر: خاصیت ارتجاعی دارد و مانع انتقال ضربات به میل کمک می‌شود. گاهی خود در یک محفظه‌ فلزی دیگر قرار می‌گیرد.

میل کمک: میله‌ای فولادی که در وسط محفظه‌ سیال قرار می‌گیرد و از پیستون عبور می‌کند. این میله که میل پیستون کمک فنر نیز نامیده می‌شود در بالا به توپی وصل است.

پایه کمک: قسمت پایین محفظه‌ سیال تعبیه شده و هنگام جمع شدن کمک فنر مانع از برخورد میل کمک به کف محفظه می‌شود.

سوپاپ: سوراخ‌های کف پیستون هستند که سیال از این سوراخ‌ها بین محفظه‌ بالایی و پایینی سیال تردد دارد.

توپی سر کمک: بخشی بیرون از بدنه و حفاظ ضربه‌گیر است و در بالای کمک‌فنر بوده که برای اتصال آن به شاسی به‌کار می‌رود.

پیستون: محفظه‌ سیال به دو قسمت پایینی و بالایی تقسیم می‌شود. پیستون بین این دو قسمت قرار می‌گیرد.

محفظه‌ سیال: محفظه‌ای که سیال کمک‌فنر را در خود جای می‌دهد. قسمت پایینی آن درون قسمت بالایی حرکت می‌کند و بالا و پایین می‌رود.

ماده سیال: این ماده به دو صورت گاز و یا مایع استفاده می‌شود.

بخش بیرونی و ظاهری کمک فنر ممکن است اشکال متفاوتی داشته باشند اما اجزای داخلی عموما به همین شکل هستند.